Geschiedenis

De ramp met de MSC Zoe

Kun je je een strand vol My Little Pony’s voorstellen? Of dijken zo vol met piepschuim dat het lijkt alsof het gesneeuwd heeft? Als je het niet met eigen ogen hebt gezien lijkt het onvoorstelbaar. Maar het is echt gebeurd. In de eerste week van 2019 lag de Waddenzee vol met plastic afval door de ramp van MSC Zoe.

Mega containerschip de MSC Zoe

Het ondenkbare gebeurde. Op 1 januari verloor één van de grootste containerschepen ter wereld 345 zeecontainers. Dit gebeurde vlak boven de Nederlandse Waddeneilanden. In de uren daarna spoelden de stranden vol met allerlei spullen die in de containers hadden gezeten. My little ponies, krukjes, TV’s, klapstoelen, lampjes, auto-onderdelen, schoonmaakdoekjes, zeeppompjes en ga zo maar door.

Bovendien kwam er ook nog eindeloos veel karton, piepschuim, plastic en andere verpakkingsmaterialen bij. Sommige containers zijn net zo groot als een klaslokaal en liggen altijd helemaal vol. Je kunt je wel voorstellen hoe veel spullen in zee terecht zijn gekomen.

Schoonmaakacties

Op 2 januari werd aan het eind van de dag duidelijk dat ook een groot gedeelte van de Waddenzeekust aan de vaste wal vol lag met piepschuim. Na een oproep om hulp van een lokale boswachter aan het Zeehondencentrum, hebben wij het publiek gevraagd om samen met ons de kust op te ruimen. We organiseerden immers al jaren schoonmaakacties langs de kust.

Honderden mensen op de been

Voor die maand stonden zelfs al beach clean ups gepland. Want los van deze megaramp waren de zandbanken (helaas) al vervuild. Na de oproep kwamen honderden mensen helpen om de kust schoon te maken. Dat was geweldig om te zien. En nog steeds vinden we het fantastisch hoe veel mensen zich hebben ingezet om de zee en de kust een beetje schoner te maken in het bijzondere werelderfgoed, de Waddenzee.

Een ramp voor de natuur

Het verliezen van 345 containers door de MSC Zoe pal naast een natuurlijk werelderfgoed is een regelrechte ramp voor de natuur. Veel afval zal nog jaren rondrijven. Want het gaat om heel veel plastic, dat niet zomaar vergaat. De grote spullen blijven een gevaar voor dieren. Ze kunnen er in vast komen te zitten of of ze slikken het in en stikken. Netzopfer zien we helaas vaak voorbijkomen.

Sommige containers hadden zakken vol kleine korrels als lading. Deze korrels en andere kleine deeltjes die in de natuur terecht zijn gekomen noemen we microplastics. Op sommige plekken werden de kleine korrels met grote stofzuigers opgeruimd, maar op veel plekken kon dit niet. Onderzoekers van Universiteit Groningen hebben berekend dat er minstens 24 miljoen korrels zijn aangespoeld.

Opruimactie Zeehondencentrum Pieterburen bij containerramp MSC Zoe

ZOE de PONIE

Ter herdenking aan de ramp maakte kunstenares Maria Koijck ZOE de PONIE. Haar kunstwerk was een 4 meter hoog beeld van een paard, geïnspireerd door de aangespoelde My Little Pony’s. ZOE stond voor: “trojaans paard tegen zinloos plastic geweld”. Met ZOE probeerden we op verschillende plekken aandacht te schenken aan het probleem van plastic afval.

Onder andere door de ramp met de MSC Zoe onder de aandacht te brengen. En door mensen te laten zien dat alle spullen die overboord waren geslagen onze gebruiksvoorwerpen zijn. Het kunstwerk is er nu niet meer. Maar de belangrijke boodschap blijft wel hangen: wij kunnen allemaal dit soort rampen voorkomen door net wat minder (plastic) spullen te gebruiken.